Հայաստանում կառուցված առաջին էլեկտրակայանը նունպես ՀԷԿ է, որը գործարկվեց 1903թ-ին (Սյունքում` Ողջի գետի վրա), ինչից էլ սկսվեց Հայաստանի էներգետիկայի (էլեկտրաէներգետիկայի) զարգացման պատմությունը:
Հայաստանում մինչև 1960-ական թվականները կառուցվել էին ածխով աշխատող մի շարք փոքր ՋԷԿ-եր, սակայն դրանք բավարար չէին, պետք էր կառուցել ավելի հզորները: Որոշվեց Հայաստանում կառուցել 3 խոշոր ՋԷԿ-եր, որոնք կգտնվեին արդյունաբերական կենտրոններում և կարտադրեին ոչ միան էլեկտրական, այլ նաև ջերմային էներգիա (գոլորշու կամ տաք ջրի տեսքով): Դրանք էին Հրազդանի, Երևանի և Վանաձորի (Կիրովականի) ՋԷԿ-երը: